Józef Wydra

Bohaterem odcinka jest Józef Wydra (1895-1942) – weteran I wojny światowej (dwukrotnie odznaczonego Krzyżem Żelaznym) oraz Powstań Śląskich (uhonorowanego krzyżem Virtuti Militari V klasy). Wydra nie potrafił odnaleźć się w czasach pokoju. W okresie międzywojennym służył w Policji Województwa Śląskiego, z której został usunięty ze względu na porywczość wynikającą z traumy wojennej. Był zwolennikiem Wojciecha Korfantego i zdecydowanym krytykiem sanacji. ... Read More

Franciszek Zając

Bohaterem odcinka jest Franciszek Zając (1889-1941) – twórca Towarzystwa Śpiewaczego "Halka" w Kozłowej Górze, uczestnik walk I wojny światowej oraz Powstań Śląskich. Za swoje zaangażowanie w walki powstańcze Zając odebrał w lipcu 1922 roku z rąk J. Piłsudskiego Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari. Po ustaniu walk pełnił funkcję prezesa powiatowego zarządu Związku Byłych Powstańców i Naczelnika Urzędu Okręgowego w ... Read More

Karol Frelich

Bohaterem odcinka jest Karol Frelich (1896-1972) – powstaniec śląski, żołnierz Wojska Polskiego, działacz rządu londyńskiego. Frelich urodził się w Lipinach jako pogrobowiec (jego ojciec zmarł przed jego urodzeniem w wypadku na kopalni). W czasie I wojny światowej został powołany do wojska pruskiego. Służył na froncie zachodnim, gdzie trafił do brytyjskiej niewoli. W listopadzie 1918 roku wstąpił do armii gen. Hallera. ... Read More

Józefa Bramowska

Bohaterką odcinka jest Józefa Bramowska (1860-1942) – propagatorka polskości na Śląsku (m.in. przewodnicząca Towarzystwa Polek na Śląsku), uczestniczka plebiscytu i III powstania (jej mieszkanie stanowiło lokal konspiracyjny i skład broni), senator RP w latach 1929–1930 i w 1935. Po rozpoczęciu II wojny św. ewakuowała się na wschód, lecz jeszcze we wrześniu 1939 r. wróciła do rodzinnego Żyglina, gdzie do końca ... Read More

Jan Kniszka

Bohaterem odcinka jest Jan Kniszka (1881-1945) – jeden z organizatorów Polskiej Organizacji Wojskowej G.Śl w Gorzycach, powstaniec śląski. Już od początku XX wieku aktywnie uczestniczył w życiu polskim na Śląsku. W swoim domu w Kraskowcu prowadził bibliotekę polską w ramach Towarzystwa Czytelni Ludowych, założył Towarzystwo Polsko-Katolickie św. Jacka, polski teatr i chór. Swoją działalnością narodową zwrócił na siebie uwagę władz ... Read More

Paweł Brandys

Bohaterem odcinka jest ks. Paweł Brandys (1869-1950) - w latach 1907-1918 członek Koła Polskiego w Reichstagu. W sierpniu 1919 r. uczestniczył w naradzie POW Górnego Śląska, poświęconej ustaleniu wybuchu I powstania śląskiego. W czasie plebiscytu i III powstania udostępnił swoje probostwo na narady działaczy polskich. Dowodził także w walkach frontowych w 1921 r. Był także posłem na Sejm Ustawodawczy, od ... Read More

Jan Brandys

Bohaterem odcinka jest ks. Jan Brandys (1886-1970) - naczelny kapelan wojsk powstańczych, uczestnik wszystkich powstań śląskich (w III powstaniu śląskim w randze kpt. dowodził na froncie grupą dziergowicka w ramach Grupy "Południe" w walkach w powiecie strzeleckim). W okresie międzywojennym należał do współorganizatorów Związku Powstańców Śląskich, a w okresie II wojny św. był ścigany przez władze hitlerowskie. W czasie wojny ... Read More

Henryk Jarczyk

Bohaterem odcinka jest Henryk Jarczyk (1889-1949) – uczestnik powstań śląskich i powstania wielkopolskiego, komisarz plebiscytowy, lekarz. Do szkoły powszechnej chodził w Podlesiu, a następnie w Mikołowie. Gimnazjum ukończył w Gliwicach, gdzie należał do konspiracyjnego, samokształceniowego Towarzystwa Tomasza Zana. W 1908 r. podjął studia medyczne we Wrocławiu, kontynuował je w Monachium i Lipsku, uzyskując w 1914 r. dyplom lekarza, a kilka ... Read More

Józef Wanot

Bohaterem odcinka jest Józef Wanot (1878-1970). Urodził się w Piekarach w rodzinie wielodzietnej. Pracował jako maszynista dołowy w kopalni Radzionków, aby utrzymać 10-osobową rodzinę po nocnej zmianie pracował dodatkowo przy remoncie dachów. Od 1895 roku był członkiem Polskiego Towarzystwa im. św. Alojzego, prowadzonego przez Wawrzyńca Hajdę – „Śląskiego Wernyhorę” oraz Towarzystwa Gimnastycznego Sokół w Piekarach Śląskich, gdzie w latach 1915-17 ... Read More

Jan Stęślicki

Bohaterem odcinka jest Jan Nepomucen Stęślicki (1866-1922) - lekarz, wybitny polski działacz niepodległościowy na Górnym Śląsku. Po studiach we Wrocławiu oraz Lipsku uzyskał dyplom lekarski i w 1893 r. przeniósł się do Siemianowic Śląskich, z którymi związał resztę życia. od 1903 przewodniczył Okręgowi Śląskiemu Związku Sokołów Polskich w Państwie Niemieckim; działał w Towarzystwie Czytelni Ludowych i Towarzystwie Szerzenia Elementarzy Polskich ... Read More