Konstanty Wolny

Bohaterem odcinka jest Konstanty Wolny (1877-1940) – jeden z najważniejszych działaczy narodowych na Górnym Śląsku, pierwszy marszałek Sejmu Śląskiego oraz współtwórca Statutu Organicznego Województwa Śląskiego. Urodził się w rodzinie Wawrzyńca i Ludwiny z domu Jarczyk. Po śmierci matki rodzina przeniosła się do Zawodzia koło Katowic, gdzie Wawrzyniec podjął pracę jako kowal w hucie Baildon. Konstanty ukończył tam szkołę powszechną i średnią, gdzie poznał Wojciecha Korfantego, z którym włączył się w działalność propolską. W trakcie studiów działał w zakazanym przez pruskie władze Towarzystwie Akademików Górnoślązaków. Po ukończeniu pracował jako adwokat na Górnym Śląsku. Współtworzył Stronnictwo Polskie na Śląsku, które założył wraz z Korfantym i Adamem Napieralskim, później aktywnie uczestniczył w tworzeniu Chrześcijańskiej Demokracji. Od 1918 działał w Naczelnej Radzie Ludowej, przeniesionej później z powodu grożących aresztowań, z Bytomia do Sosnowca. Po powrocie do Bytomia został jednym z zastępców komisarza sekretariatu plebiscytowego. Od 10 stycznia 1919 roku pełnił funkcję pierwszego prezesa Śląskiej Dzielnicy Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”. Wolny przewodniczył Komisji Samorządowej, która opracowała Statut Organiczny Województwa Śląskiego, uczestniczył również w przygotowaniu konwencji genewskiej o Górnym Śląsku, na mocy której nastąpił powrót części tych terenów do państwa polskiego. W latach 1922-1935 pełnił funkcję marszałka Sejmu Śląskiego. Zainicjował także wiele przedsięwzięć społecznych i kulturalnych, m.in. założenie Biblioteki Śląskiej. Zmarł we Lwowie w 1940 r.

Odcinek „Konstanty Wolny – marszałek Sejmu Śląskiego” z serii „Filmowa Encyklopedia Powstań Śląskich” dofinansowano ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach Programu Kultura – Interwencje 2017. Edycja jesienna.